ALKALİ ÇİNKO KAPLAMA PROSESİ
EKİPMANLAR:
| Tank: | PP, PVC veya PE kaplı tanklar kullanılmalıdır. |
| Isıtma/soğutma: | Teflon, porselen, cam, titan muhafazalı daldırma tipi elektrikli ısıtıcılar veya eşanjörler kullanılabilir. |
| Hareket: | Askı kaplamalarda 2-4m/dk yatay veya dikey katot hareketi, Dolapların devir sayısı, kaplanan malzemeye bağlı olarak 6-10 devir / dakikalık olmalıdır. |
| Redresör: | Doğrultma kaybı % 5'in altında ve kademesiz gerilim ayarı yapılabilen redresörlere gerek vardır. |
| Filtrasyon: | Tank hacmini saatte en az 3 kez devredebilecek pompa kapasitesine sahip fitre ile sürekli süzme işleminde fayda vardır. Filtre elemanı, 5- 10 mikron geçirgenlikte kağıt veya kartuş olabilir. |
| Anot/katot: | Kaplanan malzemeye bağlı olarak 1:1, 2:1 yüzey oranında demir anot |
ÇALIŞMA ŞARTLARI:
| Sıcaklık | 22-32 oC (Optimum 27 oC ) |
| Akım Yoğunluğu | 2- 4 A/dm2 (Dolapta 0,2-1 A/dm2 ) |
| Gerilim | Gerilim kaplanacak parçaların boyutuna ve elektrotlar arasındaki mesafeye göre değişir. Ortalama 2-8 (Dolapta 8-12) volttur. |
| Anot | Saç plaka |
| Filtrasyon | Sürekli filtrasyon gereklidir. |
İŞLEM SIRASI:
- Alkali sıcak yağalma
- Yıkama
- Asitleme
- Yıkama
- Elektrikli yağalma
- Yıkama
- Çinko kaplama
- Yıkama
- Aktivasyon
- Yıkama
- Pasivasyon
- Yıkama
- Sıcak yıkama
- Kurutma
Eksik çinkonun tamamlanması
Alkali çinko banyolarında akım veriminin düşük olması ve banyo içerisinde çinkonun kendi kendine erimesinden dolayı çinko anotlar kullanılacak olursa banyoda çinko konsantrasyonu sürekli artacaktır. Hatta banyodaki kostik miktarına bağlı olarak çinkonun çözünmesi değişecektir. Örneğin 75 g/l altında kostik bulunan banyoda çinko hiç erimezken 90 gram/litreye kadar sodyum hidroksit bulunan banyoda da az miktarlarda erir. Bu sınırın üzerine çıkıldığında da erime iki misli hızlanır. Yükselen çinko miktarı kaplama kalitesini bozar. Bunun için çinko konsantrasyonu aşağıdaki gibi düzenlenir. Tesiste kaplama tankının en az 1/5 büyüklüğünde ayrı bir çinko zenginleştirme tankı olmalıdır. Bunun içinde 120 g/l sodyum hidroksit çözeltisi hazırlanır ve içine mümkün olduğunca çok sayıda ve menevişlendirilmiş demir sepetlerde çinko külçe konulur. Çinko külçeler bu çözeltide eriyerek zengin bir çinko çözeltisi oluşturur. Banyonun filtresi yardımıyla banyo çözeltisinin gerekli miktarı bu çözeltiyle yer değiştirilerek gerekli çinko seviyesi korunmuş olur.
Tesiste yukarıda anlatıldığı şekilde bir tank yoksa, ana tanka saç anotlarla birlikte, çalışma potansiyeline ve banyodaki sodyum hidroksit miktarına bağlı olarak belirlenecek miktarda çinko külçeler anot olarak asılarak da çinko konsantrasyonunu dengelemek mümkün olacaktır.
Bu iki sistemde de her atölyenin çalışma şartlarına bağlı olarak banyonun çinko konsantrasyonu analizi sık sık yapılarak optimum çalışma şartları belirlenmelidir.